Ό,τι και να λέγεται περί Τέχνης, για τον πολύ κόσμο, για όλους εμάς, υπάρχει μια σωρεία ετερόκλητων στοιχείων που συντηρούν αιώνες, από την μια έναν διάχυτο σεβασμό για την Τέχνη, αλλά συγχρόνως και μια επιφυλακτικότητα στην αποδοχή Έργων και Δημιουργών. Και δεν φταίει πάντα ο…. πολύς κόσμος (το…. κοινό):
Ας δούμε δύο απόψεις:
“…. Δια την των θεάτρων ασθένειαν….” (αδυναμία του κοινού) μιλάει ο Αριστοτέλης.
Και ένας σύγχρονος:
“Αν….είναι τέχνη, δεν είναι…. για όλους
κι αν είναι…. για όλους, δεν είναι…. τέχνη”.
Arnold Schoenborg, 1874-1951, Αυστριακός μουσικός
Στο θέμα μας όμως:
α’ μέρος: Πλευρές της Τέχνης, όπως τις εισπράττουν οι “πολλοί”, μέσα από ενδεικτικά… περιστατικά.
Τί είναι Τέχνη;
Τέχνη και Ζωή:
Πρύτανης (!) Πανεπιστημίου Αθηνών:
Τώρα κ. Παλαμά που διοριστήκατε στην γραμματεία μας, δεν
θα χρειάζεται πλέον να….. γράφετε ποιήματα…(!)
(Πάλι καλά που δεν είπε….. στιχάκια, ο…. πρύτανης)
Κάπως έτσι προέκυψε η άποψη ότι ποιήματα
γράφουν οι…. άνεργοι και οι αργόσχολοι.
Άποψη που… πήρε στο λαιμό της κάποιους…!
Τί είναι Τέχνη;
Τέχνη και πολιτική:
Ο Γκάτσος, 1936 (!), συλλαμβάνεται με ποίημα του Σεφέρη στην τσέπη.
“όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει”
Ασφαλίτης: Γιατί ρε ρεμπεσκέ. Τί έχει η Ελλάδα και σε πληγώνει…
Γκάτσος: Μα… είναι στίχος από ποίημα του πρεσβευτή μας στο Λονδίνο Γ. Σεφέρη.
Ασφαλίτης: Με τέτοιους…. πρεσβευτές που έχουμε….
Όλοι θέλουν να καταλάβουν τη ζωγραφική. Γιατί δεν προσπαθούν να καταλάβουν το κελάηδημα των πουλιών; (ή την παραπάνω συνύπαρξη, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε εμείς).
Πάμπλο Πικάσο, 1881-1973, Ισπανός Ζωγράφος
Τί είναι Τέχνη;
εν τη γενέσει της
Θυμάται ο Σπύρος Μελάς, μια επίσκεψη του ψυχικά άρρωστου, τότε, Μιχαήλ Μητσάκη στο σπίτι του.
(σημ. Ο Μητσάκης άφησε σπουδαίο έργο (έφυγε νωρίς και…. δυστυχισμένος). Ως… μαθητές γνωρίσαμε την δυναμική ρωμαλέα γραφή του, από το διήγημά του “το φίλημα”)
Ξέρεις Μιχάλη, η ηρωίδα, σε διήγημα που γράφω τον τελευταίο καιρό, είναι παντρεμένη, έχει όμως και εραστή. Βρίσκεται σε μεγάλο δίλημμα.
Αγαπάει τον άνδρα της, αλλά ποθεί τον εραστή.
θέλει και τον άνδρα της, θέλει και τον εραστή της.
Δεν ξέρει τί να κάνει για να βγει απ’ αυτό το αδιέξοδο.
και ο Μητσάκης:
Να σου πω εγώ. Να τους απατήσει και τους δυό με έναν… τρίτο.
(Να πως αποφασίζεται η τύχη των “χαρακτήρων” ενίοτε)
Τί είναι Τέχνη;
.
Τί είναι Τέχνη;
Για τον σνομπισμό της… κουλτούρας:
….. Και για να μην νιώθουμε πλέγματα αμορφωσιάς, να πούμε ότι ειδήμονες μορφωμένοι
έφτασαν να χαρακτηρίσουν την Ιθάκη του Καβάφη “ποίημα για τα… σκουπίδια”…!
Η Τζοκόντα έχει ένα κεφάλι νοικοκυράς. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί γίνεται τόση φασαρία γι’ αυτή τη γυναικούλα. (Εμείς τί να πούμε…)
Albert Cohen, 1895-1981, Ελβετός συγγραφέας (γεννημένος στην Κέρκυρα)
Και ων ουκ έστιν αριθμός “γκάφας” και “φιλοφρονήσεων” στον… αστερισμό του πνεύματος. Χαμός από τις… αγκωνιές.
Τί είναι…. Τέχνη;
(Ναι, αλλά…. είναι Τέχνη;)
Από τα ενδιαφέροντα “μικρά” της Ελευθεροτυπίας, αρκετά χρόνια πριν:
Σε μια γκαλερί, μεταξύ των Έργων Τέχνης εκτίθεται και ένα…. λυγισμένο σύρμα.
Σε ερώτηση φιλότεχνων στον Διευθυντή της Γκαλερί
“τί θα κάνετε με το συγκεκριμένο Έργο, μετά το τέλος της Έκθεσης”,
αυτός απάντησε:
“Εάν βρεθεί κάποιος και το αγοράσει, έχει καλώς. Διαφορετικά θα το… πετάξω”.
Στο ίδιο κλίμα:
Ο… “πρώτος” που έκανε “κολάζ”, έκανε Τεχνη.
(το μήνυμα της αρχικής ΙΔΕΑΣ ήταν ισχυρό
και όντως επαναστατικό:
Ανασύνθεση της συστημικής περιρρέουσας,
της συστημικής ιδεολογίας κλπ, με προσωπικά, εξατομικευμένα κριτήρια:
Ο Κόσμος όχι όπως μου τον δίνετε εσείς, αλλά όπως τον θέλω,
όπως τον ονειρεύομαι εγώ).
Αυτό ΗΤΑΝ (!) Τέχνη.
Τί έγινε όμως στην συνέχεια;
……Κοπτοραπτική.
Πήγαινε ο “πάσα εις” στο περίπτερο της γειτονιάς.
Αγόραζε ό,τι εφημερίδες και Περιοδικά….. και η… συνέχεια “επί της οθόνης”.
Τί είναι Τέχνη;
Δημιουργοί και Κριτικοί:
(Ένας διαρκής…. ασίγαστος πόλεμος. Με πόση συνευθύνη;)
Ελύτης, στο περίπου:
Κάποιες φορές γράφαμε… σκόπιμα “ποιητικές” ασυναρτησίες
(βοηθούσε βεβαίως και το κλίμα…. υπερρεαλισμός-αυτόματη γραφή γαρ)
και… γελούσαμε κατόπιν με τους κριτικούς που προσπαθούσαν να τις αποκωδικοποιήσουν!
.
Από την άλλη βέβαια:
Αναμφισβήτητα η…. θεωρητική υποστήριξη ενός Έργου και η… “δημοσιογραφική” προβολή, είναι απαραίτητη. Από αρχαιοτάτων.
Αλλά το να φτάσουμε στην οίηση (ιδανικός (!!!) θεατής) του “κριτικού” και την… επικυριαρχία του να… ανεβάζει και…. να κατεβάζει δημιουργούς και…. παραστάσεις,
αυτό κινείται, υπό προϋποθέσεις, στις παρυφές της εμπαθούς δυσφήμησης.
Όπως και το να λέμε λ.χ ότι χωρίς τον…. Τζόνσον δεν θα υπήρχε (!) Σέξπηρ
είναι έγκλημα καθοσιώσεως.
Υ.Γ Διάβαζα ένα παλιό…. βιβλίο “προβλήματα Θεατρικής Κριτικής”, ενός πολύ
σημαντικού θεατρανθρώπου, του Στάθη Δρομάζου και δεν πίστευα κάποιες
απίθανες…. περικοπές του….!
Πλησιάζεις τη Φύση με θεωρίες. Η Φύση τις πετάει κάτω.Pierre-Auguste Renoir, 1841-1919, Γάλλος ζωγράφος | |||
|
|||
|
|||