Ο ΠΑΡΙΣ εύχεται….χρόνια πολλά στην ΕΛΕΝΗ (Φιλμ του 1956)
(Σημείωση: Σίγουρα πάντως θα προβλημάτισε την Ελένη ο υπότιτλος).
.
Στο θέμα τώρα.
Η περίπλοκη σχέση του Ομήρου με τον “χρόνο”.
.
Η ΙΛΙΑΔΑ και η ΟΔΥΣΣΕΙΑ έχουν ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟ χαρακτήρα.
Ο ποιητής μετράει τις μέρες μία προς μία (“Ημος ηριγένεια φάνη…”)
.
Διαιρεί και αναφέρεται με ακρίβεια στις φάσεις της ημέρας και της νύχτας (έχω γράψει σχετικά).
Μιλάει για το “χθες, το σήμερα, το αύριο” κλπ
.
Σχεδόν η κάθε μέρα “είναι μια καινούργια μέρα” και “ταυτοποιείται”
από τα κύρια γεγονότα, που συνέβησαν στην διάρκειά της. Για…Πρωτοχρονιές όμως δεν μιλάει.
.
Για να γίνουν απλώς κατανοητά τα περί “χρόνου” στον Όμηρο, να δούμε τί… ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΑΝ να κάνουν οι ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΙ Φιλόλογοι.
.
Χώρισαν (4 αιώνες μετά τον Όμηρο) την τυπωμένη πλέον ΙΛΙΑΔΑ και ΟΔΥΣΣΕΙΑ
σε 24 ΡΑΨΩΔΙΕΣ και έβαλαν “ΤΙΤΛΟΥΣ” με βάση το “κύριο συμβάν”
της κάθε Ραψωδίας (Λ.χ Ραψωδία Ξ, Διὸς ἀπάτη / Ραψωδία φ, Τόξου θέσις….κλπ).
.
ΈΒΑΛΑΝ τίτλο στην κάθε ΡΑΨΩΔΙΑ (!). ΌΧΙ στην κάθε ΗΜΕΡΑ της Ομηρικής αφήγησης,
γιατί προφανώς διαπίστωσαν ότι:
.
Οι ΗΜΕΡΕΣ της Ομηρικής ΑΦΗΓΗΣΗΣ, δεν ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ,
ΔΕΝ ΣΥΜΠΙΠΤΟΥΝ (αριθμητικά) με τις ραψωδίες.
.
Και δεν (γίνεται να) ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ, ΕΠΕΙΔΗ:
.
1ον) υπάρχουν και τα… μασίφ “πακέτα ημερών”,
τα οποία αναφέρει ο ΠΟΙΗΤΗΣ σαν αδιαίρετο χρονικό σύνολο (Λ.χ 9, 12
ημέρες ανακωχής / 18 ημέρες η απόσταση ΩΓΥΓΙΑ=Καλυψώ- ΙΘΑΚΗ,
μέχρι τον θυμό του ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ, ο οποίος… στέλνει τον ΟΔΥΣΣΕΑ
ναυαγισμένο στους ΦΑΙΑΚΕΣ για 3 ακόμη ημέρες κλπ
.
Να πω ένα πολύ χαρακτηριστικό.
.
Η πολεμική (!) ΙΛΙΑΔΑ τελειώνει (Ραψ. Ω) με 12 ημέρες…. πολεμικής ΑΠΡΑΞΙΑΣ (ΑΝΑΚΩΧΗ για την ταφή του ΕΚΤΟΡΑ).
.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Μία ΡΑΨΩΔΙΑ μπορεί να περιλαμβάνει 3, 9, 12, 18 ημέρες, ακόμη και χρόνια (σε αριθμό)
.
2ον) Συμβαίνει όμως και το αντίστροφο:
.
ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ του έπους, μπορεί να περιλαμβάνει πολλές
Ραψωδίες για τις ανάγκες της πλοκής
.
Για παράδειγμα. ΤΡΕΙΣ (3) οι ΗΜΕΡΕΣ στο νησί των Φαιάκων / ΟΚΤΩ (8) οι
Ραψωδίες, για να “καλυφθεί” και ο παροντικός χρόνος και ο παρελθοντικός.
.
ΧΡΟΝΟΣ= ΧΡΟΝΙΑ=ΕΤΟΣ, ΩΡΑ, ΕΝΙΑΥΤΟΣ
.
Τώρα για τον Χρόνο=την Χρονιά=το έτος, δεν θα πούμε πολλά.
.
Ο Όμηρος έχει πλήρη γνώση της ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ του έτους- των ετών.
Δεν προσδιορίζει όμως με ακρίβεια αρχή και τέλος.
.
Αναφέρει ευθέως ή υπονοεί τις εποχές
.
Αναφέρεται ΑΟΡΙΣΤΑ σε ΜΗΝΕΣ (αρχή μηνός / τέλος του μήνα), ΑΛΛΑ ούτε ΟΝΟΜΑΤΑ, ούτε Διαρκεια.
.
Γνωρίζει ότι έχουν συμπληρωθεί ένας χρόνος- δύο κλπ χρόνια
Λ.χ δεκάτω έτει
.
Γνωρίζει ότι “ΑΛΛΑΖΕΙ”(περιπέλεται) ο Χρόνος, (περιπελόμενος
ΕΝΙΑΥΤΟΣ= περιοδική κίνηση). Πότε όμως. Ποιον μήνα ή έστω ποια εποχή;
.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Κλείνω με μία ΓΕΝΙΚΗ εντύπωση. ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ του Ομήρου με τα ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ.
.
Ο ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ Όμηρος όταν και όπου το…νομίζει, χρησιμοποιεί
“Μαθηματικά…ακριβείας”
(λ.χ Τρώες-Έλληνες=1 προς 10 /108 μετρημένοι ΑΚΡΙΒΩΣ οι Μνηστήρες…)
Διαφορετικά τα αποφεύγει.
.
ΕΠΕΙΔΗ:
Για τον ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΟΜΗΡΟ σημαντικό και Αξιομνημόνευτο θεωρείται μόνο Ό,ΤΙ υπηρετεί την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ των Έργων του.
.
Δείτε σχετικά “Τρωικός πόλεμος. Πόσοι ήταν οι Αχαιοί, οι Τρώες, οι Ιθακήσιοι” Βίντεο με ΥΠΟΤΙΤΛΟΥΣ