(εικόνα Διαδικτύου)
.
……….Είναι ολοφάνερο στα έργα του Ομήρου ότι ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ “γεγονότα” σημάδεψαν τον Ψυχισμό του Ποιητή. Αρκετές φορές τόσο στην Ιλιάδα, όσο και στην Οδύσσεια, αυτή η Ψυχολογία “βγαίνει” ως…. Ποιητική άποψη, ενίοτε ιδιαίτερα τολμηρή…….!
.
Σημείωση: Εννοείται ότι η αισθητική, ηθική κλπ αξιολόγηση παραμένουν αυστηρά “ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ” υπόθεση. Αναζητούνται μόνο από τα (και στα) δεδομένα του έργου. Διαφορετικά θα έχουμε μια “εκ μεταφοράς” ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ.
.
Ο Όμηρος λ.χ “ξανα-βλέπει”(!!!) τον ΤΡΩΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ και τον ΝΟΣΤΟ, ΔΕΝ τα “μεταφέρει”, ΑΠΛΩΣ… παραλλαγμένα (όπως λαθεμένα λέγεται).
.
Ας δούμε ορισμένα “γεγονότα”, απλώς επικαιροποιημένα προς το παρόν. Αργότερα θα τα αναζητήσουμε και ως ποιητικά θέματα στην ΙΛΙΑΔΑ και την ΟΔΥΣΣΕΙΑ.
.
Όμηρος: ο άνθρωπος και ο ποιητής. (πρώτο μέρος)
.
Οταν ο Όμηρος……
1) έγινε….. έξω φρενών (“εσυμφόρηνε”): Με την…. Κύμη (της Μ.Ασίας) και τους σνομπ Κυμαίους. Φεύγοντας άφησε ευχή και κατάρα (“επαρησάμενος”) “Να μην βρεθεί ποτέ ποιητής που θα υμνήσει (επαγλαϊεί) τους Κυμαίους”
.
Δεν άντεξε την… αδιαφορία για την Τέχνη και την αλληλεγγύη (δες δεύτερο μέρος) από μια κοινωνία με την ιδιότυπη σκληρότητα ατομισμού, ευζωίας και πλούτου, όπως ήταν τότε η Κύμη.
.
Και ο Όμηρος…. (όπως άλλωστε κάθε δημιουργός) ήθελε “ευήκοους” ακροατές (αποδοχή) των έργων του.
.
Ταπεινός “ΑΚΡΟΑΤΗΣ” και ο ΙΔΙΟΣ άλλωστε της Μούσας (!)
.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ:
Είναι σωστό αυτό που λέγεται ότι κανείς συγγραφέας, ΑΚΟΜΗ κι ένας Όμηρος ή Σέξπηρ, δεν γράφει, χωρίς να έχει υπόψη του ΕΣΤΩ (!) και έναν….. ΥΠΟΘΕΤΙΚΟ αποδέκτη- αναγνώστη.
.
2)…. αγχώθηκε έως…. θανάτου: Από την αδυναμία να λύσει ένα… αίνιγμα απλών ψαράδων (“ό,τι πιάνουμε το… αφήνουμε και ό,τι ΔΕΝ πιάνουμε το… έχουμε και το…. κουβαλάμε”)
(Σημείωση: Η μία εκδοχή θανάτου του Ομήρου. Υπάρχει κι άλλη εκδοχή….. πιο…. ιατρική).
.
Ο πιθανός όμως μύθος ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ μια “αλήθεια” της δημιουργίας:
.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ: Ο βιογράφος του Ομήρου εκφράζει, με αυτήν την ΥΠΕΡΒΟΛΗ, τον θαυμασμό του για το ΣΕΜΝΟ ΗΘΟΣ του μεγάλου δημιουργού: Όντως, ο Όμηρος είναι ΠΟΛΥΓΝΩΣΤΗΣ (Διαδίκτυο: Τί ήταν ο Όμηρος) και το…. δείχνει, χωρίς όμως την “απληστία”, “οίηση”, αλαζονεία αν θέλετε, του…. ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΤΗ, όπως ΕΥΘΕΩΣ άλλωστε το ΔΗΛΩΝΕΙ και ο ΙΔΙΟΣ στα Έργα του.
.
Όταν ο Όμηρος….
3)…. είδε τον “εφιάλτη” της ζωής του και…. της Τέχνης :
.
Την…. Ελένη (!) που εμφανίστηκε στον ύπνο του, λέγοντάς του “δεν είναι αυτό που…. νομίζεις” και αφού τον κατηγόρησε για… συκοφαντική δυσφήμιση (ότι…. τάχα ντρόπιασε το κρεβάτι του Μενέλαου= ήσχυνεν λέχος ξανθού Μενελάου, σύμφωνα και με τον Ησίοδο) του ζήτησε να ανακαλέσει και να…. επανορθώσει.
Διαφορετικά, τον απείλησε με τύφλωση ή…. θάνατο.
.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ; Ποια ΠΟΛΥ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ διαχρονική παράμετρος της Τέχνης (ή περί Τέχνης) κρύβεται πίσω από την συγκεκριμένη “πληροφορία” από τους “βιογράφους” του Ομήρου;
.
Το αφήνω ως ερώτημα .
.
Υποθέτω ότι όσοι “γράφουν” ( πεζό ή ποιητικό λόγο), έχουν……. απάντηση στο ερώτημα.
(συνέχεια με το δεύτερο μέρος)
.
Όμηρος: ο άνθρωπος και ο ποιητής. (δεύτερο μέρος).
.
Ο Νίκος ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ “επεκτείνει” την Ομηρική “ΟΔΥΣΣΕΙΑ” κατά το… δοκούν, ΔΙΚΑΙΩΝΟΝΤΑΣ κατά κάποιο τρόπο την…. “αυθαιρεσία”, “πληροφόρηση” ή “παραπληροφόρηση” των Ομηρικών “βιογράφων”.
.
Το ΔΙΚΑΙΩΜΑ στην αναζήτηση και την ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ, είναι ό,τι αγιότερο.
.
. Στο θέμα μας.
Όταν ο Όμηρος…….
4)…..εδειξε την ευγνωμοσύνη του:
.
Στον Φήμιο,
.
επειδή εργένης (μονότροπος εών), πήρε στην δούλεψή του
την Κρη (ι)θηίδα και τον μικρό Όμηρο. Μεγάλωσε τον Όμηρο σαν παιδί του, τον δίδαξε την τέχνη του και τον όρισε μοναδικό κληρονόμο της περιουσίας του.
.
Στον Μέντη:
.
επειδή, όντας ναυτικός, τον… “ταξίδεψε” και….. έτσι ο…… Όμηρος (ο…. ίδιος ο Όμηρος) “πολλών ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω”, πολύ ΠΡΙΝ τον “Οδυσσέα” (=τον…… Ομηρικό Οδυσσέα, τον ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, γέννημα- θρέμμα των εμπνευσμένων επινοήσεων της Ομηρικής διάνοιας).
.
Στον Μέντορα:
.
επειδή τον “ενοσήλευσεν” για μεγάλο διάστημα (“εκτενέως”), στάθηκε δίπλα του ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΩΣ, όταν ο Όμηρος “ησθένησεν…. τους οφθαλμούς”
.
και σε άλλους (Τυχίο, Εύμαιο).
.
Πώς έδειξε την ευγνωμοσύνη του:
.
Από την πλευρά του ο Όμηρος, σε όλους αυτούς “απέδωκεν χάριν ην είχεν”= αντ-απέδωσε την χάρη που τους χρωστούσε.
.
Εν ολίγοις τους χάρισε την αιωνιότητα (!!!), ως ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ των… αθάνατων έργων του (!).
.
Άνθρωποι απλοί, συνηθισμένοι, είχαν την “τύχη” που τόσο ευχήθηκε να έχει ένας Αλέξανδρος.
.
5) ….. λάτρεψε την μητέρα του: την “ηρωίδα μάνα” Κρη (ι)θηίδα, που παρότι βίωσε την απόρριψη και την κοινωνική απομόνωση, ως ανύπαντρη…. μητέρα, έκανε τα πάντα, για να μην λείψει τίποτα από τον μικρό, πλην ταλαντούχο γιο της Όμηρο.
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ για ένα επόμενο κείμενο: Είναι ολοφάνερο στα έργα του Ομήρου ότι αυτό το “γεγονός” σημάδεψε τον Ψυχισμό του Ποιητή. Αρκετές φορές τόσο στην Ιλιάδα, όσο και στην Οδύσσεια, αυτή η Ψυχολογία “βγαίνει” ως…. Ποιητική άποψη, αλλά και ως αμηχανία)
.
Πέρα όμως από την παραπάνω σημείωση:
Για το 4 και 5: Η αναγνώριση και η ευγνωμοσύνη
είναι…. απαραίτητοι όροι μιας υγιούς ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ και ανθρώπινων σχέσεων. Και ο ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ “ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ” (έχει χρέος να το κάνει) ένα μέρος του “θεϊκού χαρίσματός” του να δημιουργεί….!
.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο Όμηρος παράγει Πολιτισμό, όχι μόνο ως Ποιητής,
αλλά και… ΕΚΤΟΣ των έργων του, ως Άνθρωπος.
.
Οι προσεγγίσεις αυτές, όπως έγραψα και στο πρώτο μέρος, είναι …. ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ. ΕΞΩ δηλαδή από την ΑΥΤΟΝΟΜΗ αισθητική ενός έργου Τέχνης. Δείχνουν ωστόσο ένα πράγμα:
.
Άνθρωπος και Ποιητής…. πάνε πακέτο. Ή τουλάχιστον αυτό θέλουν να μας πουν οι…. βιογράφοι του, ανάλογα με το ΠΏΣ τους “διαβάζει” κάποιος.