Η Ιστορία χωρίς….. πολλά λόγια. Κάθε φορά που ξεφυλλίζω το προσφυγικό βιβλιάριο, αισθάνομαι περίεργα, προσπαθώντας να “καταλάβω” την βασική λέξη: “ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ”. Κάτι δεν… κολλάει.
Έχουμε εξοικειωθεί με την λέξη αυτή. Την υιοθετήσαμε.
Όμως “πρόσφυγες” (!!!). Ποιοι; Από Πού και…. για Πού….! πρόσφυγες ως προς τί.
Ακόμη και η Ελληνική Γλώσσα, η πληρέστερη “πηγή” ως προς τις βασικές έννοιες του ανθρώπινου λόγου, ακόμη λοιπόν και αυτή η γλώσσα, “αρνείται” να μας δώσει την κατάλληλη λέξη (!)
Υπάρχουν βέβαια και άλλοι όροι: Διωγμός, Ξερριζωμός, ξερριζωμένοι…..!
Στην μνήμη των προσφύγων γονιών μου.
Στην μνήμη όλων των προσφύγων.
Η “Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων”. Φροντίζει, καταγράφει και αρχειοθετεί την εγκατάσταση των προσφύγων.
Ο αριθμός του βιβλιαρίου είναι “90.442”. Ήδη το 1924 δηλαδή ήρθαν περίπου 400.000 πρόσφυγες. Όπως φαίνεται και στο επόμενο, τα βιβλιάρια είναι οικογενειακά. Υπολογίζουμε 3-5 μέλη (επιζώντες της Τραγωδίας) για κάθε οικογένεια.
Η Σοφία, ως αρχηγός της…. οικογένειας, με την 8χρονη κόρη της Μαρία (είναι εντελώς λαθεμένη η ηλικία στο βιβλιάριο. Αργότερα στην ταυτότητα αναγράφεται η σωστή: έτος γέννησης 1915), θα έρθουν στην Ελλάδα (Καβάλα) το 1924. Τα άλλα δύο μεγαλύτερα παιδιά της, ο Μιχάλης και ο Γιώργος, θα “περάσουν” στην Σοβιετική Ένωση, από όπου θα έρθουν στην Ελλάδα και αυτοί, με τις οικογένειές τους πλέον, το 1939 (Διώξεις Σταλινικού καθεστώτος) και θα εγκατασταθούν στις Κρηνίδες Καβάλας.
Η αποκατάσταση των…. προσφύγων παγιώνεται γύρω στα 1928.
Πολλά από τα αναφερόμενα είδη, δεν δόθηκαν ποτέ. Οι χρεώσεις ήταν αυθαίρετα υπερβολικές και πρόχειρες, όπως φαίνεται και στις εγγραφές στο βιβλιάριο, όπου οι ίδιες ΟΚΑΔΕΣ αποτιμώνται με διαφορετικό ποσό, και το βασικότερο γινόταν ΕΝ ΑΓΝΟΙΑ των ενδιαφερομένων συμψηφισμός χρεώσεων και δικαιούμενης αποζημίωσης, από την ανταλλάξιμη περιουσία που εγκατέλειψαν οι πρόσφυγες στην Μ. Ασία. Μια αποζημίωση που ούτως ή άλλως υπολογίζεται μόλις στο 15% της αξίας των περιουσιών των Ελλήνων Μικράς Ασίας- Πόντου.
Τόπος καταγωγής: Αμισός (Σαμψούντα) / Περιφέρεια: Πόντος
Πρώτη εγκατάσταση 24/ 7/1924 σε ορεινή περιοχή της Καβάλλας (με δύο λλ τότε)
.
“Παρατηρήσεις” στο βιβλιάριο δεν υπάρχουν. Ας το “κλείσουμε” εμείς, με τις παρακάτω….. παρατηρήσεις:
Η Σοφία (η γιαγιά μου) πέθανε το 1968, σε ηλικία περίπου 80 χρόνων.
Η Μαρία (η μητέρα μου), από τους τελευταίους μάρτυρες του ξεριζωμού, από τους τελευταίους επιζήσαντες της Μικρασιατικής Τραγωδίας, πέθανε πρόσφατα (Μάιος του 2014), σε ηλικία 99 χρόνων.
.
“ΕΠΙΛΟΓΟΣ”
ΠΟΣΟΙ άραγε να επιζούν ακόμη από το 1.500.000 (Ε Ν Α Μ Ι Σ Ι εκατομμύριο) Προσφύγων;
Υπάρχει κάποια υπηρεσία που, ΕΣΤΩ και τώρα, να παρακολουθεί για λόγους ιστορικούς ή ιστορικού συμβολισμού, το…. τέλος της Μεγάλης αυτής Τραγωδίας του Ελληνισμού;
Ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος χαρακτήρισε την Μικρασιατική Τραγωδία “μεγαλύτερη και τραγικότερη” και από αυτήν την Άλωση της Πόλης.