Οδυσσέας- Καλυψώ.
ΕΙΚΟΝΑ (από το Διαδίκτυο). Όντως απροσδιορίστως “σκεπτικός” ο πολύπαθος, προφανώς όχι και τόσο ικανοποιημένος από τις περικνημίδες που του αγόρασε η Καλυψώ με click away.
.
Το σύντομο κείμενο που ακολουθεί, σκόπιμα γραμμένο σε απλή καθαρεύουσα, διαβάζεται φυσικά με ανάλογη διάθεση:
(Το θέμα: Εάν ο Οδυσσέας έμεινε 7 χρόνια με την Καλυψώ “ΜΗ θέλοντας” ή “Θέλοντας”, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ από τις αντικειμενικές δυσκολίες φυγής.
ΕΝ ολίγοις ο ΌΜΗΡΟΣ πανέξυπνα βάζει ζήτημα ΠΡΟΘΕΣΕΩΝ του… πολύπαθου και ΟΧΙ δυνατοτήτων: Τί ήθελε και τί ΔΕΝ ήθελε και όχι “τί μπορούσε” και “τί δεν μπορούσε”. ΈΤΣΙ ΑΠΕΦΥΓΕ και την ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ των ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ ακροατών).
Ας μην ξεφύγουμε όμως από το κυρίως θέμα: “ο μύθος της καθαρεύουσας”.
Ήτο όντως ο Οδυσσεύς δεσμώτης της εκπάγλου ωραιότητος πλην ακορέστου νύμφης Καλυψούς ή έμενεν εν τη νήσω αυτής ιδία βουλήσει;
Ας μην λησμονώμεν ότι ο Χαρακτήρ- πυρήν της Οδυσσείας, ήτοι ο θείος Οδυσσεύς, εν εκείνω τω καιρώ, ήτο τεσσαράκοντα και πέντε ετών, ως έγγιστα.
.
Η του Ποιητού προσέγγισις δημιουργεί ασαφείας, περί των προθέσεων του ήρωος, αίτινες ερμηνεύονται διαφόρως:
.
Οτέ μεν, εμφανίζει τον βασιλέα της Ιθάκης ως επιθυμούντα διακαώς την αναχώρησίν του εκ της νήσου της καλλικομοίου νύμφης και την όσον το ταχύτερον απαλλαγήν του εκ των ρύπων, των εις αυτόν επιβληθεισών αναρμόστων περιπτύξεων, επειγόμενον την επάνοδόν του εις την Ιθάκην και την περίφρονα αυτού σύζυγον, Πηνελόπην.
.
Οτέ δε, ότι έμενεν εν τη παραδεισία νήσω ΩΓΥΓΙΗΝ και παρά τη Καλυψώ ασμένως, ηδόμενος και απολαύων, αδιαλείπτως καθ’ εκάστην νύκτα, τας χάριτας της εϋζώνου νύμφης, εις το γλαφυρόν αυτής σπέος. Και ότι μόνον μετά την παρέλευσιν επτά συναπτών ετών, λογω (του) επελθόντος κορεσμού, “ότε ουκ ήνδανεν έτι”, ως επί λέξει σημειοί ο Ποιητής, εζήτει, κλαίων και οδυρόμενος παρ’ άλα, την επιστροφήν.
.
Σημείωση: Χρησιμοποίησα, όπως σημείωσα και εισαγωγικά, ΣΚΟΠΙΜΑ απλή καθαρεύουσα.
Τί προέκυψε; Το βλέπετε. Ένα ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΟ, τελικά α-ΓΛΩΣΣΙΚΟ κείμενο.
.
Συντήρηση ΤΕΧΝΗΤΗΣ (!) ΤΥΠΟΛΑΤΡΙΚΗΣ ορθότητας, αλλά καθόλου “ψυχή”/ καθόλου συναίσθημα. Κάτι σαν ανακοίνωση- δελτίο δημόσιας υπηρεσίας ή σαν απόσπασμα (παλιάς) νομικής δικογραφίας. Με δυο λόγια: ΚΑΘΗΛΩΣΗ της Ελληνικής ΓΛΩΣΣΑΣ (!).
Να γιατί η Καθαρεύουσα δεν “μιλήθηκε” ποτέ. Γιατί απλά δεν ήταν… γλώσσα. Ένα ΑΝΕΞΕΛΙΚΤΟ (!!!) κακέκτυπο της αρχαίας Ελληνικής.
.
Αντί ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ένα ερώτημα: Γιατί και ως προς τί, η αρχαιοπρεπής απομίμηση “εν τη παραδεισία νήσω” είναι προτιμότερη από το ΟΜΙΛΟΥΜΕΝΟ σήμερα, ως ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΕΛΕΛΙΞΗ, “στο παραδεισένιο νησί”;
.
Υ.Γ Με την ευκαιρία: Για να σταματήσει ακόμη ένας…αστικός μύθος, που επικαλούνται συνήθως οι καθαρολόγοι.
Ας ΑΦΗΣΟΥΜΕ τον Παπαδιαμάντη ήσυχο στο γλωσσικό μεγαλείο του.
Τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ δεν τον κάνει μέγιστο η…. ιδιότυπη “καθαρεύουσα”, αλλά το ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ του τάλαντο, που ΕΜΨΥΧΕΙ τις λέξεις.
Κι αν ακόμη υποθέσουμε ότι μπορούν να θεωρηθούν ως….δυσνόητη καθαρεύουσα, φράσεις του τύπου…. “Εγκατεστάθη εκεί, κ’ έζη διαρκώς εις την εξοχήν, σπανίως κατερχόμενος εις την πολίχνην”
Τέσσερις πέντε λέξεις μόνο και άμεσα παράγουν συναίσθημα και εικόνες ζωής, που νοηματοδοτούν τους ασυνήθιστους τύπους (Εγκατεστάθη, έζη, πολίχνην…).
Τί ΣΗΜΑΙΝΕΙ αυτό; Ακόμη και σε έναν “αγράμματο” ΈΛΛΗΝΑ, δεν θα σταθεί “εμπόδιο” η…. καθαρεύουσα του Παπαδιαμάντη. Όπως για παράδειγμα, όταν ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ περιγράφει το πρώτο ερωτικό σκίρτημα που βίωσε, ως έφηβος, κρατώντας στην αγκαλιά του μια κοπελιά που έσωσε από πνιγμό:
“Επί πόσον ακόμη θα το ενθυμούμαι εκείνο το αβρόν, το απαλόν σώμα της αγνής κόρης, το οποίον ησθάνθην ποτέ επάνω μου επ’ ολίγα λεπτά της άλλως ανωφελούς ζωής μου! Ήτο όνειρον, πλάνη, γοητεία η.… αιθέριος εκείνη επαφή! Ήμην ο άνθρωπος, όστις κατώρθωσε να συλλάβη με τας χείρας του προς στιγμήν εν όνειρον, το ίδιον όνειρόν του…(Όνειρο στο Κύμα).