Πόσο κοντά είναι τα λεγόμενα “βόρεια” ιδιώματα με τα λεγόμενα νότια ιδιώματα;
Σε λείπω ή Σου λείπω;
Κι όμως η γενική είναι συνέπεια της αιτιατικής:
Ξεκινάμε:
Σε λείπω= σε αφήνω, σε εγκαταλείπω
γι’ αυτό (αν και όχι απαραίτητα, δες συνέχεια) σου λείπω= με χρειάζεσαι.
Το ΚΛΕΙΔΙ: Για να…. σ ο υ λείψω, πρέπει πρωτα να… σ ε λείψω.
Ας το δούμε το πράγμα λίγο πιο αναλυτικά:
Πρώτα “ΣΕ λείπω”= (δηλαδή) ΣΕ εγκαταλείπω, ΣΕ αφήνω, και
“μετά”
ή ΣΟΥ λείπω ή ΔΕΝ σου λείπω (κατά περίπτωση)
.
Πού είναι ένα ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΟ της υπόθεσης;
Ας το ξαναδούμε από την αρχή:
Σε λείπω=σε αφήνω, σε εγκαταλείπω (η βάση. το κλειδί).
Από την “εγκατάλειψη” ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ δύο πράγματα:
ΠΡΩΤΟ: Εγώ “σε λείπω”= (δηλαδή) σε εγκαταλείπω
Όμως επειδή (εσύ) ΕΙΤΕ μ’ αγαπάς, ΕΙΤΕ….. τρως καλά από μένα (καινούργιο ψυγειάκι, κουζίνα, καινούργιο σαλονάκι, μονόπετρο κ.α), Άρα… ΣΟΥ λείπω (νότιο ιδ.) ή ΣΕ λείπω (βόρειο ιδ.)
ΔΕΥΤΕΡΟ: Εγώ “σε λείπω”= σε εγκαταλείπω
Όμως, επειδή εσύ με έχεις γραμμένο, πώς λέμε στο καλό και με την νίκη
(Να πώς προκύπτουν και τα…. τυχερά της Ελπινίκης)…. Άρα, ΔΕΝ ΣΟΥ λείπω
(νότιο ιδ.) ή “δεν ΣΕ λείπω”(βόρειο ιδ.)
Τί ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕ:
Έχουμε ένα αντικειμενικό ΓΕΓΟΝΟΣ (εγκατάλειψη), και
μια ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ συνέπειά του (έλλειψη, απουσία)
Πάμε στα ιδιώματα (η διαφοροποίησή τους):
Στο ΒΟΡΕΙΟ ιδίωμα “με λείπεις ή δεν με λείπεις” συνυπάρχουν και τα δύο (εγκατάλειψη ΚΑΙ απουσία).
Με την…. βορειολλαδίτισσα να “μένει” στο γεγονός-αιτία, δίνοντας έτσι ένα “καταγγελτικό” και λίγο επιθετικό ύφος στον λόγο της.
Στο ΝΟΤΙΟ ιδίωμα, “μου λείπεις ή δεν μου λείπεις”, το βάρος δίνεται στην εξατομίκευση (απουσία) και ο λόγος έχει έναν χαρακτήρα “δωματιακού” (εσωτερικού) μονολόγου.
Συμπέρασμα: Κοινή η ΔΕΞΑΜΕΝΗ του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
Α λ λ ά
Η..Ζώσα, ΛΕΥΤΕΡΗ γλώσσα είναι πρωτίστως ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ένα προσωπικό συνειδησιακό γεγονός:
(επιλογή λέξεων, νοηματοδότησή τους και τρόπος ε κ φ ο ρ ά ς των λεκτικών συνόλων)
Υ.Γ Τώρα, ΞΑΝΑΒΛΕΠΟΝΤΑΣ το, διπιστώνουμε ότι “πληρέστερο” είναι το ΒΟΡΕΙΟ ιδίωμα: “με λείπεις”…. και αρχίζει να ατονεί ο ούτως ή άλλως ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΟΣ (δήθεν) σολοικισμός.
Σε επόμενα παραδείγματα:
“τον μίλησα” ή “του μίλησα”….!
Πού και πότε το…. λάθος, πού και πότε το…. σωστό.