“Διπλασιασμός της Ελληνικής Επικράτειας- Αναδίπλωση του Ελληνισμού”
Με ένα καλό, επαρκές δείγμα 15 χρόνων από τον αιώνα που διανύουμε, τον 21ο αιώνα,
ο οποίος, ως γνωστόν, ξεκίνησε με σημαίες και με ταμπούρλα
και…. παραγγελιές για χρυσά κουτάλια και τσουκάλια, με δόξες και μεγαλεία
Ολυμπιακά….. ΚΑΙ;;; στο φινάλε… “όπως παλιά το…. τσιγάρο στα δύο…”,
το παρακάτω ερώτημα φαντάζει εύλογο:
Τελικά, ΔΙΔΑΣΚΕΙ τίποτα η ΙΣΤΟΡΙΑ, ή Ιστορία είναι η κατά περίπτωση διαχείριση του εκάστοτε “ΤΩΡΑ”.
ας…. πρωτοτυπησουμε λοιπόν:
Αντί της κλασικής ετήσιας αναδρομής… ας κάνουμε ένα γενικόλογο ξανακοίταγμα
του… προηγούμενου, του…. ΠΕΡΑΣΜΕΝΟΥ αιώνα, του 20ού.
(Να που πέσαμε σε όρους και εφιαλτικές εκφράσεις “βιογραφιών”, από… “όταν πηγαίναμε σχολείο”, όπου δυστυχώς τα “ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ” ανέδιδαν άρωμα…. ΜΑΥΣΩΛΕΙΩΝ και ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΩΝ: “Πώς… παρήλθον οι χρόνοι εκείνοι, όπου ο “ηρωικός… εκείνος” ΕΣΥΡΕΝ το ΞΙΦΟΣ…..και προσέθεσεν μίαν ακόμη λαμπράν σελίδα εις τας χρυσάς δέλτους της Ιστορίας μας…”
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα…. Εθνικά μας.
Αναμφισβήτητη προμετωπίδα για την Ελλάδα του 20ου αιώνα:
“Διπλασιασμός της Ελληνικής Επικράτειας- Αναδίπλωση του Ελληνισμού”
(Απ’ αυτό και ο τίτλος του σημειώματος: Ο πιο “μεστός” αιώνας….)
Ποια θα ήταν η πιθανή γενική εκτίμηση από τον καθένα μας, έτσι σε μια γενική
αναδρομή στον 20ο αιώνα: Πόσο κερδισμένη η Ελλάδα;
Πρωταγωνιστικός (πόσο και πού) ο ρόλος της Ελλάδας ή σε
ρόλο κομπάρσου στις εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο;
Εννοώ,
Ρεαλιστικές επιλογές που θα μπορούσαν να γίνουν και δεν έγιναν
(πιο συγκεκριμένα: Ευκαιρίες, πάντα στην βάση του ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΥ,
που χάσαμε και…. λουζόμαστε σήμερα)
Γεγονότα και στιγμές που αναπολούμε ή που δεν θέλουμε να… θυμόμαστε.
Και μια και είναι των ημερών (φοροι, πλειστηριασμοί), ας πάμε στην κινητικότητα γύρω από τα ακίνητα:
Πόσο σωστά ή πόσο λάθος και…. κατά τύχη έγινε η αστικοποίηση
που (κατά τον Γ. Σκληρό) ξεκίνησε (!) μεν με τον Ελ. Βενιζέλο.
Στην πορεία όμως:
Σε τί βαθμό αυθεντικά εγγενής και σε τι βαθμό εκ μιμήσεως.
Υπήρξε, στην συνέχεια, κάποια “πολιτική” ή εξαντλήσαμε και εξαντλούμε ακόμη
τον…. σεβασμό στην παράδοση,
με τα απανταχού της Ελλάδος μισοερειπωμένα…. “ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ” και την….
κεραμοσκεπή;
(προφανώς αναφερόμαστε στην…. πολιτική του εκ των υστέρων περιστασιακού “μπαλώματος”)
Πόσο η λογική της “αντιπαροχής” έδωσε πληθώρα εύκολων αστικών κατοικιών,
με…. ακαθοδήγητους και ανέτοιμους (!) ενοίκους που, λίγο καιρό μετά,
θα…. μετατραπούν σε ένα κόσμο που ΕΥΛΟΓΑ, με το δίκιο της ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ του, θα
αναζητήσει ή θα δημιουργήσει τους απαραίτητους ευκαιριακούς “χώρους” διασκέδασης,
εργασίας, και…. Ταμείων. Τον 20ο αιώνα και την έλλειψη (υπο)δομών φωτογραφίζει η φράση: “Τιμή στον αυθαίρετο οικιστή”. Θαρραλέα, ρεαλιστική, ειλικρινής ΤΟΤΕ.
Ένα άλλο “φαινόμενο” του αιώνα που πέρασε:
Αναφέρομαι στην εμφάνιση και τον ρόλο της…. εξωεργασιακής, της εξωσυνδικαλιστικής “Παρέας”. Προϋπόθεσή της σε μεγάλο βαθμό… ο “Ελεύθερος Χρόνος”, μια σημαντικότατη κοινωνική παράμετρος, που προέκυψε
μέσα στον 20ο αιώνα
από την εκμηχάνιση της παραγωγής και τους αγώνες των εργαζομένων. Προέκυψε ως κάτι πολύ συγκεκριμένο, όμως:
Πόσο λειτούργησε και ως αιτία… εμφάνισης ενός απροσδιόριστου ετερόκλητου πλήθους, ιδιαίτερα ευάλωτου, στην ποιότητα της ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ του και των εσκεμμένων υποδείξεων…Ενός κόσμου δεκτικού ποικίλων εισαγόμενων (!) ιδεολογιών και ιδεολογημάτων που πρόσθεσαν μια ακόμη αντίφαση: Παρέπεμπαν σε μελλοντικές… ευδαιμονίες, μια κοινωνία που βίωνε την απόλυτη εξαθλίωση και την “απαίτηση” επειγουσών, ΑΜΕΣΩΝ λύσεων.
Πόσο μπόρεσαν τελικά να προσεγγίσουν την κοινωνική πραγματικότητα. Ή μήπως αυτοπαγιδεύτηκαν στον ελιτισμό…. του ίδιου τους του λόγου και παραμένουν…. αποκομμένες μέχρι και σήμερα.
Το δίλημμα, για έναν “απλό” πολίτη ανάμεσα στο…. συντηρητικό (!) “συγκεκριμένο λίγο” και στο… προδευτικό (!) “μελλοντικό… πολύ”, διαμόρφωσε επιλογές….επιλογών! Πάντως το συγκεκριμένο δίλημμα, δεν πρέπει να το ΠΡΟΣΠΕΡΝΑΜΕ με την αλαζονική ειρωνεία του… ινστρούχτορα.
Σχετικά με την….. “πολιτικοποίηση” και την… παρεοποίηση του “ελεύθερου χρόνου” να πούμε ότι οι περισσότερες εφημερίδες λ.χ, αλλά και… “κλειστά” περιοδικά εκδίδονται την δεκαετία του 1920 και μετά, οπότε εμφανίζεται και η εκ μεταγραφής (νεο) Ελληνική “διανόηση”, που όπως έδειξαν τα πράγματα δεν κατόρθωσε να περάσει (όπως ήδη είπαμε) σε ευρύτερες μάζες ως… ελεύθερος, χρήσιμα προσιτός, λόγος.
Επί τη ευκαιρία και επανερχόμενοι στα…. Εθνικά:
Μπορούμε να πούμε ότι το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, παρά τα πάθη και τα… μίση,
τις τραγωδίες, τα στραβά και τα κουτσά του, ήταν πιο αυθεντικό και…. Ελληνικό, με την έννοια ότι και οι “Βενιζελικοί” λ.χ και οι “αντιβενιζελικοί” πίστευαν (ειλικρινά) ότι αγωνίζονται για το καλό του Έθνους. (Ποιος…. βενιζελικός λ.χ μπορεί να αμφισβητήσει, τον πατριωτισμό του αντιβενιζελικού Ίωνα Δραγούμη, ή και το αντίστροφο)
σε σχέση με το 2ο μισό, όπου δυο μεγάλα Μεταναστευτικά γεγονότα, και η… μή πολιτική αστικοποίησης, που είδαμε παραπάνω, οδήγησαν
την μετεμφυλιακή Ελλαδα, όχι στην διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης, και ανάλογων θεσμών αλλά της πελατειακής συνείδησης του “βολεμένου αστού σε κάποιο Γραφείο”, ή “όπου γης” (!), με την… ξενιτιά να είναι…. πλέον ευτυχές ζητούμενο (!).
Πνευματικός κόσμος και Παιδεία:
Πόσο ο λεγόμενος “πνευματικός κόσμος” έδωσε ΟΡΑΜΑ στον Ελληνισμό, σίγουρα
αιφνιδιασμένο και διαρκώς (πλην ευλόγως εννοείται) αμήχανο, λόγω… απανωτών εξελίξεων, τουλάχιστον μέχρι και την δεκαετία του 1950.
Ή μήπως μας…. μεγάλωσαν με το όραμα μιας ΑΛΑΖΟΝΙΚΗΣ και ΩΦΕΛΙΜΙΣΤΙΚΗΣ (ως νοοτροπία εννοείται) ΠΑΙΔΕΙΑΣ, με πολύ…. παρελθόν (δες και αρχή σημειώματος) ανεπεξέργαστο (!!!), προς απομνημόνευση (!).
Δύο φράσεις που λειτούργησαν, όπως λειτούργησαν:
“Μαθε γράμματα, να γίνεις… άνθρωπος”
“Μάθε γράμματα, για να γλυτώσεις από…. τα χωράφια”
“Οι πεπαιδευμένοι διαφέρουσιν των απαιδεύτων, όσω οι ζώντες των τεθνεώτων”. Το θέμα έκθεσης που κληθήκαμε να πραγματευτούμε, στο πρώτο-πρώτο ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ απολυτήριο που, το 1965, άλλαξε το Σύστημα Εισαγωγής στα ΑΕΙ, εγκαινιάζοντας την ηλεκτρονική υποδομή αξιολόγησης και επιλογής των υποψηφίων που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.
Όπως κι αν εννοούσε την κουβέντα του αυτή ο Αριστοτέλης, κάτι ενοχλεί…! Ίσως το απόλυτο της διατύπωσης, ίσως η συνήθης αλαζονεία της μονομερούς υπερβολής, σίγουρα πάντως ο εγγενής φασισμός της ΕΚΑΣΤΟΤΕ “σύγκρισης”…..!
Πώς αξιολογείται ο “απαίδευτος” και πώς ο…. πεπαιδευμένος;
Όταν: Η…. “απαίδευτη” Ιστορία του Ηροδότου, στέκεται μια χαρά και ΙΣΟΤΙΜΑ δίπλα στην…. “πεπαιδευμένη” Ιστορία του Θουκυδίδη.
και όταν, ενώ σπουδαγμένοι οικονομολόγοι τσαλαβουτούν…. το “απαίδευτο” λαϊκό αισθητήριο , ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΠΡΙΝ, είχε συλλάβει το νόημα των….. οσημέραι εξελίξεων, και έπεσαν διάνα: “Τί Λωζάνη, τί Κοζάνη….”
“Ζητείται…. Ελπίς”…. τίτλος- αφιέρωμα στον Αντώνη Σαμαράκη.
Ή καλύτερα:
“παρέμβαση στην κρίση….. Αντώνη Σαμαράκη” στο Διαδίκτυο.